علت خرابی برد ماشین لباسشویی

برد ماشین لباسشویی نقش اصلی در مدیریت عملکرد دستگاه را دارد و خرابی آن می تواند کل فرآیند شستشو را مختل کند. در مجله تعمیر باتو تلاش کرده ایم با زبانی ساده، علت های اصلی خرابی برد و علائم شایع آن را توضیح دهیم تا بتوانید پیش از آسیب های جدی، مشکل را شناسایی کنید.

علت خرابی برد	علائم قابل مشاهده	روش های پیشگیری
نوسانات شدید برق شهری	خاموش شدن ناگهانی، روشن نشدن نمایشگر، ریست مکرر دستگاه	استفاده از محافظ برق مخصوص، اجتناب از اتصال مستقیم به برق بدون ارت
نفوذ آب یا بخار به داخل برد ماشین لباسشویی	چشمک زدن چراغ ها، اختلال در برنامه، خوردگی یا زنگ زدگی برد	خشک کردن اطراف جاپودری، بررسی نشتی شلنگ ها، استفاده از پوشش محافظ ضد رطوبت
قرار دادن لباسشویی در محیط مرطوب و گرم (مثل حمام)	عملکرد ناپایدار برد، ریست شدن خود به خودی، کاهش عمر قطعات	نصب در فضای خشک و دارای تهویه، استفاده از پایه ضد آب و کاور محافظ
بارگذاری بیش از حد لباس	اجرای ناقص برنامه، توقف ناگهانی، لرزش زیاد هنگام چرخش دیگ	رعایت ظرفیت دستگاه، شستشوی جداگانه لباس های سنگین، کنترل تعادل دیگ
خرابی یا فرسودگی خازن های برد لباسشویی	روشن نشدن دستگاه، ناپایداری کلیدها، ریست ناگهانی
ضربه فیزیکی یا لرزش زیاد ماشین لباسشویی	عملکرد نامنظم، قطعی ناگهانی، شکستگی یا ترک در برد	نصب روی سطح تراز، بررسی کمک فنرها، اجتناب از جابجایی ضربه ای

برد ماشین لباسشویی چیست و چه کاربردی دارد؟

برد الکترونیکی ماشین لباسشویی را می توان مغز متفکر دستگاه نامید. این قطعه یک صفحه مدار پیشرفته است که با کمک مجموعه ای از تراشه ها، سنسورها و قطعات الکترونیکی، وظیفه دارد تمام عملکردهای ماشین لباسشویی را مدیریت، کنترل و هماهنگ کند.

در واقع، وقتی شما یک برنامه شست و شو را انتخاب می کنید، این برد فرمان دهنده است که به اجزای مختلف مثل موتور، پمپ تخلیه، المنت گرم کننده، و شیر برقی دستور می دهد که چه زمانی روشن شوند، چقدر بچرخند، یا کی آب را وارد و خارج کنند. اگر برد نباشد یا درست کار نکند، حتی بهترین ماشین لباسشویی هم نمی داند چه کاری انجام دهد.

برد لباسشویی کاری می کند که شست و شو با دقت، سرعت، صرفه جویی در مصرف آب و برق، و بدون اشتباه انجام شود. حتی قابلیت هایی مانند شست وشوی سریع، برنامه کودک، تنظیم دمای آب، و شست وشوی ضد حساسیت نیز تحت کنترل همین قطعه است.

علائم خرابی برد ماشین لباسشویی

بسیاری از کاربران هنگام بروز مشکل در ماشین لباسشویی، به اشتباه آن را به خرابی برد نسبت می دهند؛ در حالی که علائم برخی قطعات دیگر نیز مشابه است. در ادامه با نشانه هایی آشنا می شوید که به طور خاص به خرابی برد مربوط هستند و به تفکیک آن از سایر قطعات کمک می کنند.

1. دستگاه کاملاً بی واکنش است (هیچ چراغی روشن نمی شود)

 اگر دوشاخه سالم است و برق ورودی داریم ولی نمایشگر یا چراغ های روی دستگاه هیچ واکنشی ندارند، احتمال بالایی دارد که برد سوخته باشد (مخصوصاً فیوز یا آی سی پاور).

 اشتباه رایج: بعضی کاربران فکر می کنند خرابی کلید پاور باعث این مشکل است، اما در مدل های دیجیتال، کلید به صورت لمسی یا دکمه نرم به برد متصل است و اگر برد کار نکند، کلید هم بی اثر می شود.

2. ریست شدن ناگهانی حین شستشو یا پرش برنامه

اگر در حین مراحل مختلف شستشو مانند آب گیری، چرخش یا خشک کن، دستگاه به طور ناگهانی خاموش و سپس دوباره روشن می شود، یا برنامه شستشو به ابتدای چرخه برمی گردد، احتمال زیادی وجود دارد که آی سی کنترل یا مدار تغذیه برد دچار اختلال یا ناپایداری جریان شده باشد. این رفتار معمولاً نشانه ای از ضعف یا خرابی در بخش پردازنده برد الکترونیکی است.

3. دستگاه روشن می شود اما هیچ یک از قطعات عمل نمی کنند.

اگر دستگاه روشن می شود اما هیچ یک از قطعات مانند پمپ تخلیه، شیر ورودی آب یا موتور عمل نمی کنند، به احتمال زیاد برد فرمان لازم را ارسال نمی کند. در مقابل، اگر تنها یک عملکرد مثل آب گیری انجام نمی شود ولی چرخش یا تخلیه داریم، مشکل به جای برد، می تواند از همان قطعه خاص مانند شیر برقی باشد.

در برخی موارد، این نشانه ها ممکن است با علائم نیم سوز شدن موتور ماشین لباسشویی اشتباه گرفته شوند. پیشنهاد می کنیم برای تشخیص دقیق تر، حتماً آن مقاله را نیز مطالعه کنید.

4. برخی دکمه ها یا برنامه ها غیرفعال شده اند

اگر برخی از برنامه ها یا دکمه های دستگاه هیچ واکنشی نشان نمی دهند، یا با فشردن یک کلید، عملکرد اشتباهی اجرا می شود، احتمال دارد مسیرهای ارتباطی روی برد قطع شده باشند یا اتصال صحیح بین برد و پنل کلیدها برقرار نباشد. این مشکل معمولاً ناشی از قطعی مدار، خرابی تاچ پنل یا اختلال در سیگنال دهی برد است.

5. ظاهر برد لباسشویی دچار برآمدگی غیر عادی، زنگ زدگی یا بوی سختگی شده

یکی از واضح ترین نشانه های خرابی برد ماشین لباسشویی، تغییرات ظاهری روی سطح برد است. اگر با باز کردن پنل دستگاه متوجه لکه های سوختگی، بوی نامطبوع، زنگ زدگی اتصالات یا خازن های باد کرده شدید، به احتمال زیاد برد دچار آسیب جدی شده است. در حالی که در خرابی قطعاتی مانند موتور یا شیر برقی، معمولاً برد سالم باقی می ماند و تغییری در ظاهر آن دیده نمی شود. بررسی چشمی برد می تواند اولین قدم مؤثر برای شناسایی منبع مشکل باشد.

6. خطاهای خاص روی نمایشگرلباسشویی (کدهای مربوط به برد)

کد خطا	مفهوم خطا	علت احتمالی	برندهای رایج
CE / F01	اختلال در ارتباط با موتور	آی سی کنترل موتور روی برد آسیب دیده است	LG، بوش، آریستون
LE / F02	موتور قفل شده یا فرمان اشتباه دارد	برد فرمان اشتباه می فرستد یا مدار راه انداز موتور معیوب است	LG، سامسونگ، ایندزیت
HE / F08	مشکل در المنت یا سیستم گرمایش	رله یا ترمینال المنت روی برد معیوب شده است	بوش، دوو، زیرووات
dE / E2	خطای میکروسوئیچ درب	برد سیگنال قفل درب را ارسال یا دریافت نمی کند	سامسونگ، پاکشوما، ال جی
F21 / F1	اختلال عمومی یا از کار افتادن برد	آی سی اصلی برد یا مدار تغذیه دچار مشکل شده است	بوش، زیمنس، آریستون
E9 / F06	جریان غیرمجاز یا مشکل در ورودی برق	برد توان کنترل ولتاژ ورودی را ندارد یا دیود پل/ترانس آسیب دیده اند	سامسونگ، ال جی، بوش
bE / F11	خطا در کنترل توان	فرمان دهی به قطعات سنگین (مثل موتور یا المنت) از سمت برد دچار مشکل شده است	سامسونگ، آریستون، ال جی

اصلی ترین دلایل خرابی برد ماشین لباسشویی

برد ماشین لباسشویی یکی از حساس ترین قطعات الکترونیکی دستگاه است که عوامل مختلفی می توانند عملکرد آن را مختل کنند. در ادامه با مهم ترین دلایل فنی و محیطی خرابی برد آشنا می شوید.

نوسانات برق

نوسانات برق شهری به ویژه در مناطقی که سیستم ارت یا محافظ مناسب وجود ندارد، یکی از رایج ترین دلایل سوختن برد ماشین لباسشویی است. این نوسانات می توانند باعث آسیب دیدن قطعات حساسی مانند آی سی اصلی، خازن ها، دیودها و ترانس برد شوند. نشانه های این آسیب معمولاً با خاموش شدن ناگهانی دستگاه، روشن نشدن نمایشگر یا ریست های مکرر بروز می کند. در بسیاری از موارد آسیب ها داخلی است و نیاز به بررسی تخصصی برد دارد.

نفوذ رطوبت یا آب به داخل برد الکترونیکی لباسشویی

نشتی آب از جاپودری، شلنگ ها یا بخار زیاد در اطراف دستگاه ممکن است وارد محفظه برد شود و باعث سولفاته شدن مسیرها، زنگ زدگی اتصالات و اختلال در عملکرد قطعات شود. این نوع خرابی معمولاً تدریجی است و در ابتدا با چشمک زدن چراغ ها یا تغییرات ناگهانی در عملکرد برنامه ها نمایان می شود. حتی در صورت خشک شدن ظاهری برد، خوردگی داخلی ممکن است باعث خرابی های جدی در ادامه شود.

قرار داشتن لباسشویی در محیط مرطوب و گرم

نصب ماشین لباسشویی در فضاهای بسته، نمناک و گرم مانند حمام یا انباری باعث افزایش احتمال خرابی برد می شود. بخار هوا به مرور زمان روی برد می نشیند، با گرد و غبار ترکیب می شود و شرایط ایجاد اتصالی یا خوردگی را فراهم می کند. همچنین گرمای محیط، فرسودگی قطعاتی مانند خازن ها را تسریع کرده و عملکرد آی سی ها را دچار اختلال می کند. این شرایط باعث ریست شدن، خطاهای مکرر و حتی سوختن برد می شود.

 قرار دادن بیش از حد لباس در لباسشویی

وقتی بیش از ظرفیت مجاز لباس داخل دیگ قرار می گیرد، موتور برای چرخاندن آن فشار بیشتری تحمل می کند. این فشار باعث افزایش جریان مصرفی شده و برد فرمان را تحت استهلاک قرار می دهد. در طول زمان، گرمای ایجاد شده باعث آسیب دیدن قطعاتی مثل آی سی راه انداز یا رله های روی برد می شود. نتیجه این آسیب می تواند ریست شدن ناگهانی دستگاه یا اجرای ناقص برنامه های شستشو باشد.

خرابی خازن ها روی برد ماشین لباسشویی

خازن ها از اجزای کلیدی برد الکترونیکی هستند که وظیفه تنظیم جریان و ولتاژ را بر عهده دارند. به مرور زمان یا در اثر گرما و نوسانات برق، ممکن است خازن ها باد کرده، نشت کنند یا به طور کامل بسوزند. خرابی خازن معمولاً با علائمی مثل روشن نشدن نمایشگر، اختلال در عملکرد کلیدها یا خاموش شدن ناگهانی دستگاه همراه است. این مشکل اغلب با بررسی ظاهری برد قابل شناسایی است.

ضربه فیزیکی به ماشین لباسشویی یا لرزش زیاد

تکان های شدید در حین شستشو یا افتادن و جابجایی غیر اصولی ماشین لباسشویی می تواند به پرد آسیب جدی وارد کند. لرزش یا ضربه ممکن است باعث شل شدن یا شکستگی اتصالات لحیم شده، ترک برد چاپی یا قطع شدن سوکت های داخلی شود. این نوع خرابی اغلب باعث عملکرد نامنظم یا کاملاً غیرفعال شدن دستگاه می شود و برای تشخیص دقیق نیاز به باز کردن پنل و بررسی فیزیکی برد دارد.

 روش های پیشگیری از خرابی برد ماشین لباسشویی

پیشگیری از خرابی برد بر اثر نوسانات برق

• از محافظ برق مخصوص لوازم خانگی پرمصرف استفاده کنید که قابلیت قطع جریان در مواقع نوسان شدید را داشته باشد.
• از اتصال مستقیم دستگاه به برق بدون ارت و محافظ خودداری کنید.
• اگر در منطقه تان نوسان زیاد است، نصب ترانس تثبیت کننده ولتاژ توصیه می شود.

پیشگیری از نفوذ رطوبت یا آب به داخل برد لباسشویی

• پس از هر شستشو، اطراف جاپودری و درب ماشین را خشک کنید.
• از نشتی شلنگ های ورودی و تخلیه اطمینان حاصل کنید.
• در صورتی که دستگاه شما نزدیک سینک یا محل بخارزا قرار دارد، از پوشش محافظ یا کاور استفاده کنید.
• در سرویس های دوره ای، اتصالات داخلی دستگاه را از نظر آثار رطوبت بررسی کنید.

پیشگیری از خرابی برد در محیط مرطوب و گرم

• از نصب ماشین لباسشویی در حمام، انباری بدون تهویه یا فضاهای بخارزا خودداری کنید.
• در صورت اجبار، دستگاه را روی پایه ضد آب قرار دهید و اطرافش را با پلاستیک یا کاور مخصوص بپوشانید.
• در چنین فضاهایی، هفته ای یک بار دستگاه را چند دقیقه روشن بگذارید تا بخار جمع شده خشک شود.

پیشگیری از آسیب برد به دلیل بارگذاری بیش از حد لباس

• همیشه وزن لباس را با ظرفیت اسمی دستگاه مقایسه کنید (مثلاً 7kg).
• لباس های سنگین مثل پتو، حوله، کاپشن یا شلوار جین را به تنهایی یا در حجم کم بشویید.
• اگر لرزش، صدای سنگین یا چرخش کند دیگ مشاهده کردید، بخشی از لباس ها را خارج کنید.

پیشگیری از خرابی برد به دلیل خرابی خازن ها

• سالی یک بار دستگاه را سرویس و برد را از نظر ظاهری بررسی کنید .
• از محافظ برق استفاده کنید تا خازن ها تحت ولتاژ نامتعادل قرار نگیرند.
• اگر دستگاه شما زیاد ریست می شود یا صفحه نمایش ناپایدار است، حتماً خازن ها را توسط تعمیرکار بررسی کنید.

 پیشگیری از خرابی برد به دلیل ضربه فیزیکی یا لرزش زیاد

• دستگاه را روی سطحی کاملاً تراز و بدون لغزش نصب کنید.
• پایه های ماشین را تنظیم کنید تا هیچ گونه لرزش در حین کار نداشته باشد.
• از جابجایی غیر اصولی دستگاه، مخصوصاً هنگام اسباب کشی خودداری کنید.
• اگر لباسشویی تکان شدید دارد، کمک فنرها و بالانس دیگ را بررسی کنید.

با رعایت چند نکته ساده می توان از آسیب به برد جلوگیری کرد و عمر مفید دستگاه را افزایش داد. اگر به یادگیری بیشتر علاقه دارید، در مجله تعمیر باتو می توانید به مجموعه ای از آموزش رایگان تعمیر ماشین لباسشویی در منزل دسترسی پیدا کنید و قدم به قدم خودتان مشکل را حل کنید.

سوالات متداول درباره علت خرابی برد ماشین لباسشویی(FAQ)

آیا برد ماشین لباسشویی قابل تعمیر است یا باید تعویض شود؟

در بسیاری از موارد، برد قابل تعمیر است؛ به خصوص اگر آسیب مربوط به خازن، رله یا اتصالات لحیم شده باشد. اما اگر آی سی اصلی یا چند قطعه مهم روی برد بسوزد، یا برد ترک خورده باشد، معمولاً تعویض به صرفه تر است.

آیا می توان برد معیوب را تعمیر و دوباره در دستگاه استفاده کرد؟

در بسیاری از موارد بله، به ویژه اگر مشکل در خازن ها یا مسیرهای لحیم کاری باشد. اما اگر برد قبلاً چندبار تعمیر شده یا قطعات اصلی آن آسیب دیده باشند، توصیه به تعویض است.

اگر برد آسیب ببیند، آیا ممکن است سایر قطعات دستگاه هم آسیب ببینند؟

بله. خرابی برد به ویژه در بخش های کنترل موتور یا المنت، می تواند باعث آسیب به خازن ها، شیر برقی یا حتی سوختن موتور شود. برعکس هم صادق است؛ یعنی اگر موتوری نیم سوز باشد، می تواند برد را تحت فشار قرار دهد.